مقدمه

هنگ‌درام (Handpan) سازی نوظهور و محبوب است که صدایی آرامش‌بخش و عمیق تولید می‌کند. یکی از ویژگی‌های خاص این ساز، طنین یا همان زنگ صداست که باعث می‌شود هر نت حالتی شناور و طولانی داشته باشد. برای بسیاری از هنرجویان یا شنوندگان این سؤال پیش می‌آید که «چرا هنگ‌درام زنگ می‌زند؟» در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم.

۱. ساختار فلزی ساز

هنگ‌درام از دو نیم‌کره‌ی فولادی ساخته شده است. سطح فلزی آن به‌گونه‌ای شکل داده شده که قابلیت ارتعاش بالایی داشته باشد. وقتی نوازنده با دست یا انگشتان به سطح آن ضربه می‌زند، ارتعاش فلز باعث می‌شود صدا برای مدت بیشتری ادامه پیدا کند و همان حس زنگ‌زدن به وجود بیاید.

۲. کوک ویژه و رزونانس

هر نت روی هنگ‌درام به‌طور دقیق کوک شده و به صورت هم‌زمان چند فرکانس (اصلی و فرعی) تولید می‌کند. این ترکیب باعث می‌شود صداها با هم هم‌پوشانی کرده و رزونانس ایجاد کنند. همین رزونانس منبع اصلی طنین خاص هنگ‌درام است.

جنس و کیفیت ساز

۳. جنس و کیفیت ساز

کیفیت متریال و نحوه‌ی ساخت نقش مهمی در شدت و زیبایی طنین دارند.

هنگ‌درام‌های باکیفیت: طنین شفاف، کنترل‌شده و دلنشین تولید می‌کنند.

مدل‌های ضعیف‌تر: ممکن است طنین بیش از حد یا ناخواسته داشته باشند و حتی نوعی نویز ایجاد کنند.

۴. تکنیک نوازندگی

روش نواختن نیز در زنگ صدا تأثیر زیادی دارد.

اگر ضربه با کنترل و ملایمت باشد، طنین خوشایند و طبیعی شنیده می‌شود.

اما ضربات محکم یا نادرست می‌توانند باعث زنگ شدید و نامطلوب شوند.

۵. محیط اجرا

محیطی که در آن نوازندگی انجام می‌شود، می‌تواند طنین صدا را تقویت یا تضعیف کند. فضاهای بسته و دارای انعکاس زیاد (مثل اتاق‌های کوچک یا سالن‌های سنگی) معمولاً زنگ صدا را بیشتر می‌کنند، در حالی‌که فضاهای باز طنین را ملایم‌تر نشان می‌دهند.

جمع‌بندی

زنگ‌زدن هنگ‌درام بخشی طبیعی و جدانشدنی از صدای این ساز است که حاصل ساختار فلزی، کوک دقیق و رزونانس طبیعی آن می‌باشد. البته شدت و کیفیت این طنین به جنس ساز، تکنیک نوازندگی و فضای اجرا نیز بستگی دارد. به همین دلیل است که صدای هنگ‌درام برای بسیاری از شنوندگان خاص و جادویی به نظر می‌رسد.